Küresel Kriz ve Türkiye: Çin’den Halı Sektörüne Yatırım Teklifleri

Küresel krizin Türkiye’ye yansıması başladı! Çin’den ilk teklif geldi

ABD’nin Çin’e yüzde 104, Hindistan, Vietnam, Bangladeş gibi ülkelere ise yüzde 50 olarak uyguladığı ek gümrük vergileri sonrası rota Türkiye’ye kırıldı. Çin, Hindistan, Bangladeş, Vietnam gibi ülkelerdeki firmalar gümrük duvarına alternatif oluşturmak ve ABD ile ticaretlerini sürdürmek için Türk üreticilerle görüşmelere başladı.

Bu kapsamda ilk haber ise halı sektöründen geldi. Vergi duvarını aşmak isteyen Çinli üreticiler Türk halı şirketlerinin kapısını çaldı. İstanbul ve Gaziantep’teki halı fabrikaları ile görüşen Çinliler Türkiye’ye yarı mamul getirip, burada kesme, etiket, paketleme işlemlerinin ardından ‘Made in Turkiye’ etiketiyle ürünlerini ABD pazarına göndermek istiyor.

TÜRKLER ÇIKARMA YAPACAK

Bu süreci fırsata çevirmek isteyen Türk üreticiler de Çin ve ABD’ye çıkarma yapmaya hazırlanıyor. Tekstil, hazır giyim, mobilya, kimya ve hububat sektörünün oyuncuları Çin’deki firmaları ziyaret ederken ABD’de de fuarlara katılacak. Büyük bir fırsat kapısının açıldığını aktaran Türk firmalar, ABD’de lojistik ve montaj yatırımlarını artırmak için de düğmeye bastı. ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk döneminde 100 milyar dolar ticaret hedefi koyduğunu hatırlatan Türk şirketler, “İlk dönemde ABD Ticaret Bakanı Wilbur Ross ile karar alınmış ve ticaret hacmimiz artmaya başlamıştı. Şimdi rakibimiz olan ülkelere gelen gümrük vergileri bize ciddi bir fırsat kapısı araladı. Ticaret Bakanımız önümüzdeki ay ABD’ye gidecek. Gümrük vergilerinin sıfırlanması konusunda görüşülecek. Bu sağlanırsa 100 milyar doları da aşarız” diyor.

MONTAJ TESİSİ KURACAĞIZ

İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister: Dün Hintlilerle görüştük. Tarife savaşlarının devam edeceğini düşünüyorlar. Çinli, Hintli, Vietnamlı gibi Uzakdoğulu firmalar gümrük duvarına alternatif oluşturmak için Türkiye’deki firmalarla görüşme trafiğini hızlandıracak. Biz de haftaya Çin’e gideceğiz. Orada resmi makamlarla da görüşüp neler yapılabilir masaya yatıracağız. Ayrıca ABD’de yeni yatırımlar planlıyoruz. ABD’de montaj tesisi kurmayı hedefliyoruz. Burada yarı mamul üretip orada montajlayacağız. Aynı zamanda lojistik merkezlerimizin de sayısını artırmayı hedefliyoruz. Böylece ihracatımız da artacaktır.

5 MİLYAR DOLARLIK EK İHRACAT

Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Toygar Narbay: ABD’nin 1.2 trilyon dolar olan dış ticaret açığının yüzde 60’ına tekabül eden 722.25 milyar dolarlık kısmı Uzak Doğu ve Güney Asya’daki 14 ülkeden kaynaklanıyor. Bu ülkeler, ABD hazır giyim ithalatı için büyük önem taşıyor. Çünkü ABD, hazır giyim ithalatının yüzde 72’si bu 14 ülkeden yapıyor. Başta Çin ve Vietnam’dan yapılanlar olmak üzere ABD Uzak Doğu ve Güney Asya’dan ithalatı azaltmayı ve tedarik zincirini yeniden şekillendirmeyi hedefliyor. Bu da Türk hazır giyim endüstrisi için büyük bir fırsat oluşturuyor. Kamu destekleriyle sektörün rekabetçiliğini yeniden sağlayabilirsek hazır giyim sektöründe 5 milyar dolarlık ek ihracat yapabilir, istihdamı 145 bin kişi artırabiliriz.

ABD İLE DEĞİŞ TOKUŞ YAPALIM

İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Mustafa Paşahan: Tekstil ve konfeksiyon sektörlerinin toplamda yıllık 1.5 milyon ton pamuk ihtiyacı var. Bunun yarısını kendi kaynaklarımızdan sağlıyoruz diğer yarısını ise ithalat yoluyla elde ediyoruz. İthal ettiğimiz 750 bin ton pamuğun ise yaklaşık 400 bin tonunu ABD’den alıyoruz. Biz bu pamuğu 2 dolara alıyoruz. Bunu işleyerek ABD’ye 16 dolara satma şansımız var. Bunun için Ticaret Bakanlığı’na bir dosya sunduk. Biz ABD’den aldığımız pamuğu işleyip ABD’ye gönderelim. Yani change (değiş-tokuş) edelim. ABD bundan vergi almasın. Ticaret Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı’na konuyu dosya olarak arz ettik. Eğer bu hayata geçerse hazır giyimde tarihi bir rekor kırarız. 2024’te ABD’ye 856 milyon dolarlık hazır giyim ihracatı yaptık. Bunu rahatlıkla 10 milyar dolara yükseltebiliriz.

KALİTE-FİYAT DENGEMİZ ÖNE ÇIKAR

Türkiye İhracatçılar Meclisi Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tiryakioğlu: Hububatta ABD pazarının en büyük 6 ihracatçısından biri Türkiye. ABD’nin yeni gümrük politikası, AB’ye yüzde 20, Hindistan’a yüzde 26 gibi yüksek tarife uygularken Türkiye’nin göreceli bir tarife avantajına sahip olması bu pazara olan ilgimizi artırdı. Amerikan tüketicisinin ciddi bir fiyat hassasiyeti var. Araştırmalar, ithalata olan talebin esnek olduğunu yani fiyat avantajı olan ürünlerin talebinde hızlı artış yaşandığını gösteriyor. Trump döneminin getirdiği yeni maliyet dengelerinde, Türkiye’nin sunduğu kalite-fiyat dengesi, doğru stratejilerle desteklendiği sürece öne çıkar.

MOBİLYACILAR AY SONU ABD’YE GİDİYOR

Mobilya Dernekleri Federasyonu Başkanı Ahmet Güleç: ABD Başkanı Donald Trump’ın ilk döneminde belirlenen 100 milyar dolarlık ticaret hedefi mobilya sektörüne çok ciddi katkı sağladı. ABD’ye mobilya ihracatımız hemen her yıl artarak ilerledi. 2024’te bir önceki yıla göre yüzde 22 artışla 387.5 milyon dolarlık mobilya ihracatı yaptık. Son gelişmeler bu ülkeye yapacağımız ihracata daha da katlayacak. Şu anda Milano’da mobilya fuarındayız. Fuara katılan birçok ülkenin gündeminde bu gümrük vergileri var. Türkiye açısından avantajlı bir durum söz konusu. İhracatımızı daha da artırmak için 26-30 Nisan 2025 tarihleri arasında Kuzey Karolina’da düzenlenen High Point mobilya fuarına katılacağız. 18-20 Mayıs’ta da New York’ta düzenlenen Uluslararası Çağdaş Mobilya ve İç Mekan Tasarımı Fuarı’na çıkartma yapacağız. Buralarda yeni işbirlikleri geliştireceğimizi düşünüyoruz.

HALIDA 100 MİLYON DOLAR KATKI

İstanbul Halı İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Uğur Uysal: Çin ürünlerine zaten yüzde 25 vergi getirilmişti. Bu nedenle Çinliler üretimlerini Vietnam ve Tayland’a kaydırmıştı. Yani vergiyi bypass ettiler. Trump’ın Vietnam ve Tayland’a da vergi koyması daha da önemliydi. Böylece Çinlilerin 3 ana üretim üssü vergiye tabi oldu. O nedenle Çin vergi duvarını aşmak için yeni yer arayışında. Çünkü yeni kararlar sonrası Çin’e uygulanacak vergi toplamı yüzde 79 oldu. Hal böyle olunca son 2-3 gündür Çinli şirketler Türk firmalarımızda görüşmelere başladı. Çinliler “Türkiye’ye yarı mamul gönderelim, siz son işlemleri yapın. Türkiye’den ABD’ye ihraç edelim” diyorlar. Eş zamanlı Mısır’la da görüşüyorlar. Ancak Mısır’da orta ve üst segment ürünleri işleyecek kapasite yok. O nedenle orta ve üst segment ürünleri Türkiye üzerinden ihraç etmeyi planlıyorlar. Türk firmalarımızın görüşmeleri devam ediyor. Eğer bu hayata geçerse halı ihracatına bu yıl için ek 100 milyon dolarlık katkı sağlar. Ancak seneye bu çarpan etkisiyle 300-400 milyon dolara kadar çıkar. Eğer ABD gümrük vergisi konusunda geri adım atmazsa 2-3 yıl sonra üretim de Türkiye’ye kayabilir. Geçen yılın ilk üç ayında ABD’ye 192 milyon dolar halı ihraç ettik. Bu yıl aynı dönem 175 milyon dolara düştü. Ancak son gelişmeler halı ihracatımızı artıracağımızın da işareti. Geçen yılki ihracatımızı yüzde 10 aşabiliriz.

KAYNAK: SABAH GAZETESİ